Faiz, Dalgalı Kur ve Cari açık üzerine

Son günlerde gündemi çok meşgul eden Faiz oranlarının seviyeleri ve Merkez Bankası' nın döviz kuru stratejisinin doğru olup olmadığı üzerine sizlerle yorumlarımı paylaşmak istiyorum.

Merkez Bankası' nın temel hedefi enflasyon ile mücadeledir, yani ülkede fiyat istikrarını sağlamaktır. Enflasyon ile mücadele dışında, ekonomik büyüme ve döviz kuru' na yapılan spekülatif saldırıları da gözlemleyerek gerekli stratejileri belirler.

Bugünlerde yaşadığımız kur hareketliliği, uygulanmakta olan Dalgalı Kur Politikası'nın bir sonucudur. Piyasada TL satıp Dolar alan yatırımcılar, kur'u 2,33 rekoruna kadar taşıdı.

Faiz, para' nın fiyatıdır demiştik. TL ye talebin artması için , TL faizlerinin yüksek olması gerekir, bu da faiz oranlarının arttırılması ile mümkündür. Ancak, Faiz artışının TL ' ye olan talebi arttırmasının etkilerinin yanı sıra yan etkileri de bulunmakta. Artan faiz oranları bireysel tüketimi azaltacak ve bireylerin tüketime değil tasarrufa yönelmesine neden olacak. Ekonominin büyük bir bölümünün tüketim harcamaları ile döndüğü bilindiğine göre, olası bir faiz arttırımı büyümeyi olumsuz etkileyecek. Bireyler tüketim harcamalarını erteleyecek ve faiz gelirine yönelecek. Artan faiz oranları , bankaların verdiği kredilerin maliyetini artmasına ve bu da enflasyona sebep olacak.

Dalgalı kur rejiminde Merkez Bankası' nın piyasaya sürekli müdahale etmesi doğru bir politika değil. Kur, para arzı ve talebi ile dengeye gelmek zorunda. Denge noktası beklenmeden yapılan müdahaleler döviz rezervlerini azaltmakta ve daha güçlü gelebilecek olan spekülatif ataklara karşı döviz kurunu korunmasız bırakmaktadır. Döviz rezervleri, piyasanın büyük bir bölümünün yabancılara ait olduğu bir spekülatif durumda , kur seviyelerini dengelemeye kesinlikle yetmez. Bunun en iyi örneği Merkez Bankası' nın yaptığı döviz satım ihaleleri ve kurun düşme yönünde çok büyük direnç göstermesidir.

Cari açık tarafına bakacak olursak, kurdaki artışın ihracatı olumlu yönde etkileyeceğine dair bir beklenti oluşabilir ancak basit düşünmemek gerekiyor. ABD deki bir firmaya, Türkiye'deki bir ihracatçının tükenmez kalem sattığını düşünelim. Bir kalemin fiyatı 1 dolar olsun. Dün, ihracatçı bu kalemden 2,08 TL kazanırken bugün 2,33 TL kazanacak, ancak ABD' deki firma yine 1 dolar vererek bu kalemi alacak ve talep miktarında bir artış olmayacak. Eğer ihracatçı, tükenmez kalemin fiyatını 90 cent' e çekerse sattığı mal miktarında bir artış, dolayısıyla ihracatta bir artış meydana gelebilir.  

Kurdaki belirsizlik, ihraç edilen mallar üzerine yapılan anlaşmalarda belirsizlik yaratıyor. İhracatçı' nın en sevdiği kur Sabit Kur Rejimi' dir, çünkü kurun ne olacağı bellidir.Merkez Bankası' nın para politikasındaki belirsizlik malesef tüm piyasayı diken üstünde tutuyor.

Kişisel fikrim, piyasanın her koşulda denge noktasına ulaşacağı yönünde. Kurlar yıllar boyunca baskı altında kaldı ve şu anda yaşadığımız durum, kurların Dalgalı Kur rejiminde gerçek değerine ulaşmak için yaptığı bir hareket. Bu hareket için bir tetikleyici gerekiyordu ki bu da hem iç hem de dış politik, ekonomik olaylar ile başladı. Piyasada müdahale ve para politikası araçları ile oynamak mininum seviyede tutulmalı,  çünkü serbest piyasa ekonomisine göre mantıklı bir hareket değil. Spekülasyonun tavan yaptığı bir senaryoda müdahale olabilir görüşündeyim ancak risk fonlarının gücüne hangi Merkez Bankası dayanabilir?

----------------------------------------------------------------------

Burada yer alan bilgiler bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım Danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak Yatırım Danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir. Tüm veriler, güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan sorumluluk kabul edilmemektedir.

---------------------------------------------------------------------