Düşük seyreden petrol fiyatları beklentilerden daha büyük etkiye sahip olacak... 31/05/2015
2009 yılından 2014 yılına kadar, ABD'de yaratılan her beş istihdamdan biri Teksas'da gerçekleşiyordu. Aynı süre içerisinde dünyanın 13'üncü büyük ekonomisi olan eyalette ücretler çok ciddi bir yükselişe neden oluyordu. Geçtiğimiz sene Teksas, Litvanya ve Meksika'dan daha fazla büyüdü, ama şimdi ABD petrolünün %40'ını üreten Teksas için durumlar daha karışık hale geldi.Petrol fiyatları son zamanlarda artış gösterse de halen bir önceki seneye göre fiyatı düşük seyrediyor. Uzmanlar aslında Teksas'ın petrol fiyatındaki düşüşe çok iyi dayandığını söylüyor. Peki bu gerçekten doğru mu?
Teksas ekonomisi yıllar boyunca petrol gelirleri ile beslendi. 1980' li yılların ortalarında yaşanan petrol krizi ile birlikte eyalet ciddi bir tasarruf kredi açığı yaşadı, ev fiyatları dibe vurdu vederin bir durgunluk görüldü. İşsizlik, ülke genelinde düşmesine rağmen %6 seviyesinden %9 seviyesine tırmandı. O zamandan beri Teksas'lılar "siyah altın" 'a olan bağımlılıklarından vazgeçmeye çalıştı. Hükümet finansmanı ise daha iyi durumdaydı. 1980'lerin başlarında vergi gelirlerinin %10'u petrol üretiminden geliyordu, ancak bugün bu gelirler %5' in de altında. Bankacılık sektörü ise farklılaşma yaratmanın farkına vardı ve eyalet içinde daha fazla şirket oluşmaya başladı. Bu da kredi kayıplarının ülke geneline yayılmasına neden oldu. Düşük vergiler ve kanunsal düzenlemeler birçok şirketi cesaretlendirdi. Toyota'da bunlardan biriydi. Toyota, ABD'deki merkezini Teksas'a taşımaya karar verdi. Dallas bölgesi, telekom, uzay teknolojisi ve bankacılığa yoğunlaştı. Houston ise NASA'ya sahip ve yine çok büyük petrol rezervleri var.
Teksas' ın en az petrol bulunan bölgesi Austin ama bu şehir çok trend. Bu duruma gelmesinin sebebi burada bulunan üniversite ve bölgenin bu sebeple bir teknoloji merkezi haline gelmesi. Yeni başlayan şirket girişimleri için bu eyalet ortalamaların üzerinde. Doğu ve Batı yakasında yüksek vergilerden kaçan gençler buraya akın ediyor. Son yayınlanan bir rapora göre Austin nüfusunun %7' sini 25 ve 34 yaş arasındaki üniversite mezunları oluşturuyor. Bu rakam ABD'deki yüksek oranlardan biri.
Çoğu ekonomist Teksas'ın petrol fiyatlarının düşmesinden kaynaklanan problemi kısa bir sürede atlatacağına inanıyor. Bir zamanlar Dallas Federal Reserve başkanı olan Richard Fisher ise petrol fiyatlarında"boğa düşüşlerinin" yaşanacağına dair bir ifadeyi raporlarında belirtmiş ve eyaletin bu sene 235000 ve 295000 seviyelerinde bir istihdam yaratacağını söylemişti. Bu rakam ABD'de bulunan diğer eyaletlerin 2014 yılında ulaştığı istihdam büyümesinden fazla. Aynı zamanda ekonomistler "Gayri Safi Eyalet Hasılası" ' nın aynı periyod içerisinde %3 büyüyeceğini düşünüyor.
Son 5 senede Teksas' ın ulusal petrol üretimindeki payı %25 seviyesinden %40 seviyesine fırladı. Bu durum halen ABD ekonomisinin potansiyelinin altında. Jp Morgan'ın yorumuna göre, eyaletin petrol ve gaz ekonomisi birkaç 10 yıl önce çok da önemli değildi ve "Gayri Safi Eyalet Hasılası" ' nın sadece on'da birine denk geliyordu. Enerji sektöründe istihdam edilen işgücünün oranı 1980'lerin ortalarından beri düşüyor, ancak çok değil. Aynı zamanda Teksas'da petrol işinden gelir elde edenler arasındaki fark açılmaya başladı. Bunun sebebi de endüstrinin yüksek kalifiye elemana ihtiyaç duymasıdır. Petrol'den gelen ücretler Teksas ekonomisini çalıştırmaya devam ediyor. Eğer petrol gelirleri yok olursa, bu durumun ekonomik hasarı da büyük olacaktır. Teknoloji sektöründeki işler de kurtarıcı olmayacaktır. Yönetim, bilim ve teknik danışmanlık servisleri ve bilgisayar üretimi de son aylarda düşüş göstermeye devam ediyor.
Petrol fiyatının düşüşü birçok probleme sebep oldu. Mart ayında istihdam 2009 yılından beri en büyük düşüşünü gerçekleştirdi. Tüketici güveni de azalmaya devam ediyor. Petrol şirketlerinin yatırımlarını kesmeye devam etmesi de Teksas'ı çok etkiledi. Enerji yatırımlarının ilk çeyrek büyümesinde %2,7 azalması bekleniyor. Teksas üretim beklentileri endeksine göre eyaletin çıktı seviyesi birinci çeyrekte çok ciddi bir düşüş yaşadı.
Resesyon (Durgunluk) beklentileri bir ihtimal devam ederken, ABD ekonomisindeki bir yavaşlama küresel boyutta büyük sıkıntılar doğurabilir. Yılın ilk üç ayında GDP büyümesi ülke çapında %0,2 olarak gerçekleşti. Teksas, petrolden etkilenen tek eyalet değil. Wyoming, Kuzey Dakota ve Alaska'da da ciddi iş kaybı bekleniyor. Petrol fiyatının patlamasının sona ermesine karşı bir koruma yaratmak göründüğünden artık çok daha zor gözüküyor.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Burada yer alan bilgiler bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım Danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak Yatırım Danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir. Tüm veriler, güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan sorumluluk kabul edilmemektedir.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
